جواب در دو بخش ارائه می گردد:

بخش اول؛ حکمت حکم

1) براساس آیات و روایات، نماز جمعه و عیدین از جایگاه رفیعی بر خوردار است به نحوی که خداوند متعال و ائمه معصومین علیهم السلام آثار و برکات قابل ملاحظه و عظیمی را برای آن ذکر کرده است به عنوان مثال، از نماز جمعه به عنوان حج مساکین یاد شده (الجمعه حج المساکین؛ کنزالعمال ج7 ص707 ح21031)، وعده به توجه فرشتگان و برآورده شدن حاجات انسان داده (بحار الانوار ج89 ص12) مرگ در راه نماز جمعه را شهادت دانسته (وسائل الشیعه ج5 ص11)، ثواب یک حج و یک عمره را برای آن منظور نموده (کنزالعمال ج7 ص737 ح21173) ، آنرا کفاره گناهان قرار داده (همان ح21088)، از آن به عنوان عامل افزایش حسنات و محو سیئات یاد کرده (اصول کافی ج3 ص414)، آزادی از آتش جهنم را وعده داده (کنزالعمال ح31034) قرب و نزدیکی خود را برای مصلین جمعه وعده داده (مسترک الوسائل ج6ص31) و دهها پاداش دیگر برای آن عنوان داشته و از طرف دیگر ترک کنندگان نماز جمعه را به عذاب و هلاکت و... (مستدرک الوسائل ج6 ص7 ) وعده داده است.

همه این وعده و وعیدها حکایت از اهمیت و لزوم نماز جمعه دارد به خاطر همین آثار، حکم اولی آن وجوب است، لکن جای این تأمل و پرسش در ذهن مومنین عصر غیبت می ماند که چرا این حکم الهی با این همه اهمیت و سفارش برای او واجب نشده تا انگیزه شدیدتری بر حضور در نماز جمعه داشته باشد و از مصالح آن بهره مند گردد؟! چه مانعی و چه نقصی باعث شده تا وجوب نماز جمعه که توفیقی الهی و نشانه رویکرد خداوند به بنده است از او برداشته شود؟!

این سئوالات همگی روزنه ای است بر فلسفه غیبت و انتظار و تامل در این مطلب که امام علیه السلام ستون و محور اصلی این عبادت اجتماعی است و غیبت ایشان مصیبت عظمی برای مومنین است و بر مومنان است تا با فراهم آوردن زمینه های حضور، خود را لایق بخش عظیمی از عبادات که مشروط به حضور امام عجل الله تعالی فرجه الشریف است گردانند.