نماز آيات
برخى پديده هايى كه در طبيعت رخ مى دهد و حالتِ غير عادى دارد، گاهى موجب وحشت انسان ها مى شود و گاهى نيز ممكن است افكار خرافى و شرك آلودى را در اذهان جاهلان و غافلان پديد آورد.
اينجاست كه توجّه دادن انديشه ها به عوامل اصلى آنها و جلوگيرى از انحراف اذهان، به عنوان يك وظيفه براى اديان حق، جلوه مى كند.
در اسلام، براى اينگونه پديده ها، نماز خاصّى واجب شده تا مردم، توجّه به خداى هستى آفرين پيدا كنند و منشاء اين تغييرات و حوادث را، قدرت الهى بشناسند. نام اين نماز، نماز آيات است، چرا كه براى بروز حوادثى برگزار مى شود كه از آيات و نشانه هاى الهى در جهان است.
در رساله ها مى خوانيم : كه نماز آيات، به واسطه چهار چيز واجب مى شود:
1- گرفتن خورشيد (كسوف )
2- گرفتن ماه (خسوف )
3- زلزله.
4- رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ وحشت آور، كه بيشتر مردم بترسند.للّه
(به برخى مسائل آن اشاره خواهد شد).
تشريع نماز قصر
همه نمازها، پيش از هجرت براى حاضر و مسافر دو ركعت بوده است ليكن پس از هجرت ، نمازهاى ظهر، عصر و عشا براى حاضر به چهار ركعت افزايش يافت و مقرر شد كه براى مسافران همان دو ركعت باشد. همچنين مقرر شد كه براى هر دو گروه ، نماز صبح ، دو ركعت و نماز مغرب ، سه ركعت باشد. ( 24)
تشريع نماز خوف
تشريع نماز خوف ، پس از هجرت و در غزوه (ذات الرقاع ) بوده است . گفته اند كه در (ذات الرقاع ) دشمنان مى خواستند به هنگام نماز ظهر به لشكر اسلام حمله كنند و چون نتوانستند براى اجراى حمله آماده شوند، بر وقت از دست رفته افسوس مى خوردند.
يكى از سران سپاه كفر گفت : جاى افسون نيست . مسلمانان نماز ديگرى دارند به نام نماز عصر كه آن را بزرگتر مى شمرند. به هنگام آن بر آنان حمله مى بريم .
پـيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) به الهام غيبى از نقشه آنان با خبر شدند و نماز عصر را به صورت (نماز خوف ) بجاى آوردند.
به اين ترتيب كه در طول نماز با تعويض نوبت ، عده اى به عبادت اشتغال داشتند و گـروهى ديـگـر به حراست و دشمن نتوانست از اصل غافلگيرى استفاده كند.
گـويند: خالد بن وليد، به خاطر همين پيش بينى و پيش آگاهى اعجازآميز پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) از قصد حمله آنان ، مسلمانان شد. ( 25)
تشريع نمازهاى جمعه و عيدين
بر حسب بعضى از مدارك ، نماز جمعه ، پـيش از هجرت ، تشريع شده است و اهل مدينه ، قبل از هجرت ، نماز جمعه گزارده اند، ليكن بيشتر مورخان و نويسندگان سيره نبوى ، تاريخ تشريع نماز جمعه را سال اول هجرت دانسته اند بويژه آنكه سوره جمعه كه آيات نهم تا يازدهم آن مستند تشريع نماز جمعه است ، سوره اى مدنى است ، و تشريع نمازهاى عيدين گويا، در سال دوم هجرت بوده است . ( 26)
تشريع نماز آيات
تشريع نمازهاى آيات (خسوف ، كسوف ، زلزله و....) پس از هجرت بوده است ؛ چنان كه گفته اند:
ماه در سال پنجم هجرت ، در مدينه منوره ، منخسف شد. يهويدان مدينه ، بر مس مى كوفتند و تصور مى كردند كه ماه ، اين صدا را مى شوند و از ترس آشكار مى شود.
پـيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله )، اعتقاد آنان را خرافه دانستند و به ياران خود دستور نماز خسوف دادند و نماز آيات را با آنان به جماعت خواندند.
پـيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله )، از ماريه قبطيه ، فرزندى داشتند به نام ابراهيم كه مورد علاقه شديد آن حضرت بود و از دنيا رفت .
خورشيد در روز وفات او گـرفت . مردم پـنداشتند كه آفتاب به سبب وفات ابراهيم گرفته است .
رسول خدا (صلى الله عليه وآله ) كه با هر گونه خرافه اى مبارزه مى كردند، مردم را خطاب قرار دادند و فرمودند:
خورشيد و ماه ، دو آيه اى از آيه هاى خدا هستند و براى ولادت و مرگ كسى نمى گيرند. هنگامى كه خسوف و كسوف پيش آيد، به درگاه خداوند رو كنيد و نماز بگزاريد.
بنابراين نماز خسوف و كسوف و نمازى كه هنگام حدوث آثار طبيعى ترس آور خوانده مى شود، به موجب سنت قولى و فعلى پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) در سالهاى پس از هجرت ، مقرر شده است . ( 27)
تشريع نماز استستقا (درخواست باران )
درباره مشروعيت نماز استسقا به دو آيه از قرآن مجيد استناد كرده اند كه يكى مدنى و ديگرى مكى است اما تاييدى مكه از سنت براى آن وجود دارد، در مدينه واقع شده است :
در يكى از سالهاى پس از هجرت ، مردم مدينه ، گرفتار خشكسالى و قحطى شدند و از پـيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) تقاضاى دعاى نزول باران كردند.
فرستاده خدا، فرمودند، كه مردان ، زنان و كودكان ، به مصلى بروند و جانوران اهلى را هم به همراه خود ببرند. آنگاه نماز استسقا را با آنان به جماعت خواندند و از خدا خواست نزول رحمت كردند.
ديرى نـگـذشت كه ابرها به هم پيوستند و فرو باريدند و بارش ، يك هفته ادامه يافت تا آنجا كه بيم ويرانى رفت و مردم از آن حضرت درخواست دعا براى قطع باران كردند و دعاى رسول خدا (صلى الله عليه وآله ) هم به اجابت پيوست . ( 28)
بازديد کننده گرامي، سلام. به وبلاگ قدمگاه عاشقی خوش آمديد.
در این قدمگاه، سعی کردیم تا به بیان روشن و جدیدی از نماز، مساجد، ارتباط جوان با نماز، آموزش کودکان و مسائل نوین آن بپردازیم.
اخلاق در مسجد، آداب نماز، آثار نماز، نماز و جامعه و مسائل کاربردی نماز، جوانان و ارتباط با نماز و مساجد و بررسی و آسیب شناسی مسائل نماز از جمله دغدغه های مطرح در این وبلاگ خواهد بود...
در این راه کمک ها و نظرات خود را از ما دریغ نفرمایید...
در نوشتن مطالب این وبگاه، سعی کردیم تا حتی الامکان از مطالب تولیدی و یا کتب معتبر استفاده نماییم. پیشنهاد میکنیم از بخش موضوعات، مطالب مورد نظر خود را یافته و مطالعه نمایید.