نماز عيد فطر
در نخستين روز ماه شوّال، كه عيد فطر است، پس از يك ماه عبادت و روزه، به شكرانه اين توفيق نماز بايد خواند. اين نماز، در زمان حضور امام عليه السلام واجب است وبايد به جماعت خوانده شود ولى در زمان ما مستحبّ است.
وقت آن، از اوّل آفتاب روز عيد، تا ظهر است ولى بهتر است كه در آغاز روز، پس از بلند شدن آفتاب بخوانند.
در ركعت اوّل بعد از خواندن حمد و سوره، بايد پنج تكبير گفت و پس از هر تكبير، قنوت گرفت. در قنوت، هر دعايى مى توان خواند، ولى بهتر، دعاى زیر است:
اللهم أهل الكبرياء والعظمة، وأهل الجود والجبروت، وأهل العفو و الرحمة، وأهل التقوى والمغفرة، أسئلك بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا، ولمحمد صلى الله عليه وآله ذخرا ومزيدا، أن تصلي على محمد وآل محمد، وأن تدخلني في كل خير أدخلت فيه محمدا وآل محمد، وأن تخرجني من كل سوء أخرجت منه محمدا وآل محمد، صلواتك عليه وعليهم، اللهم إني أسئلك خير ما سألك به عبادك الصالحون، وأعوذ بك مما استعاذ منه عبادك الصالحون.(1)
در ركعت دوّم چهار تكبير است، كه پس از هر تكبير، قنوت لازم است.
نماز عيد فطر، با معنويت خاصّى كه دارد، دل ها را متوجّه خدا مى كند، حالت توبه و استغفار در دل ها ايجاد مى سازد و مستحب است كه انسان، پيش از نماز عيد، غسل كند، دعاهاى خاصّى را بخواند، و در فضاى باز و در زير آسمان به نماز بايستد.
امام رضا عليه السلام مى فرمايد: انّما جُعِلَ يَوْمُ الفِطْر العيدُ، لِيكُونَ لِلمُسلِمينَ مُجْتمعاً يَجْتَمِعُونَ فيه و يَبْرُزُونَ لِلّهِ عزّوجلّ فَيُمجّدونَهُ عَلى ما مَنَّ عَليهم، فَيَكُونُ يَومَ عيدٍ و يَومَ اجتماعٍ وَ يَوْمَ زكاةٍ وَ يَوْمَ رَغْبةٍ و يَوْمَ تَضَرُّعٍ(2)
خداوند، روز فطر را بدين سبب عيد قرار داد، تا مسلمانان، مجمعى داشته باشند كه در آنروز، جمع شوند و در برابر خداوند، بخاطر منّت ها و نعمت هايش، به تمجيد و تعظيم بپردازند، پس آنروز، روز عيد و تجمّع و زكات و رغبت و نيايش است.
در اين حديث شريف، فلسفه اين نماز و عيد را در محورهاى زير، بيان كرده است :
1- اجتماع و گردهمايى
2- زكات و رسيدگى به فقرا
3- رغبت و گرايش به خدا
4- تضرّع و ناليدن به درگاه پروردگار
و اينها، هم ناظر به بعد معنوى و عرفانى اين نماز و مراسم عبادى است، هم توجّه به آثار اجتماعى و فوائدى دارد كه به مردم مى رسد و مردم با پرداختِ زكات فطره بينوايان مستمند را به نوايى مى رسانند و به يك لحاظ، از نظر تاءمين معاش محرومان، عيد فطر، عيد فقرا محسوب مى شود.
اضافه بر آثار اجتماعى و سياسى كه اين اجتماع عظيم سالانه دارد و نشان شوكت و قدرت امّت اسلامى است.(3)
جايزه الهى
عمده ترين چيزى كه در اين نماز، از خدا خواسته مى شود، آمرزش و مغفرت الهى و مبارك ساختن اين عيد، با قبولى طاعات است و اين، بهترين جايزه اى است كه خداوند به نمازگزاران روزه دار، عطا مى كند.
امام باقر عليه السلام مى فرمايد: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: هرگاه روز اوّل ماه شوال (عيد فطر) فرا مى رسد، يك منادى از سوى خداوند ندا مى دهد:
ايُّها المُؤ منونَ! اُغْدُوا اِلى جَوائِزِكم !
بشتابيد به سوى جايزه هايتان.
آنگاه، امام باقر عليه السلام رو به جابر كرده، فرمود: اى جابر! جوايز خدا، مثل جايزه هاى اين پادشاهان نيست !... امروز، روز جايزه هاست !(4)
عيد فطر، صحنه اى از قيامت
از آثار تربيتى و سازنده نماز عيد فطر، آنست كه در آن اجتماع دعايى و حضور نيازمندانه، در مصلاى بى سقف، انسان به ياد خدا و قيامت و نيازمندى خويش به رحمت الهى مى افتد و صحنه قيامت در نظرها مجسّم مى شود. يادآورى قيامت در آنروز، سفارش اميرالمؤ منين عليه السلام است.
در روايت است كه على عليه السلام در يك روز فطرى در خطبه اى كه خواند، خطاب به مردم فرمود: اى مردم !
اين روز شما، روزى است كه نيكان، پاداش مى گيرند.
در اين روز، بدكاران، زيان مى كنند.
اين روز، شبيه ترين روز به قيامت شماست.
با بيرون آمدنتان از خانه ها به مصلا، بيرون آمدنتان از قبرها را به ياد آوريد.
با توقف خود در مصلا و انتظار نماز، توقّف در حضور خدا را در قيامت به خاطر آوريد.
و با بازگشت خود به خانه ها، بازگشتتان را به خانه هاى خود در بهشت يا جهنم به ياد آوريد.(5)
امام مجتبى عليه السلام روز عيد فطر، به عدهّاى برخورد كه به خنده و بازى مشغول بودند، به همراهان خويش فرمود: خداوند، رمضان را، ميدانى براى مسابقه و دستيابى به رحمت و رضوان خويش قرار داده بود، كه عدّه اى پيش تاخته و بردند، عدّه اى هم عقب مانده و باختند. شگفت از آنكه در اين روز پاداش، به خنده و بازى مشغول است...(6)
ـــــــــــــــــــــــــــــ
1. بحار الأنوار/جلد87/ صفحة380
2. وسائل الشيعه، ج 5، ص 141، من لايحضر، ج 1، ص 522.
3. نماز عيدى كه امام رضا عليه السلام مى خواست بخواند و ماءمون، ترسيد و جلوگيرى كرد و نماز عيدى كه در اولين راهپيمائى انقلاب، در قيطريه تهران برگزار شد و شهيد مفتح، امت ما را به حركتى عظيم، بسيج كرد، نشان بعد اجتماعى و سياسى اين تجمّع با شكوه است.
4. وسائل الشيعه، ج 5، ص 140، من لايحضر، ج 1، ص 511.
5. وسائل الشيعه، ج 5، ص 141.
6. من لا يحضر، ج 1، ص 511.
پرتویی از اسرار نماز/ محسن قرائتی
تعقیبات و نوافل نماز 
لماذا لا یتکتف الشیعة فی الصلاة؟ وما هی کیفیة صلاة الرسول (ص)؟ .jpg "اعمال شب و روز عید مبعث")
اعمال شب و روز عید مبعث 
نماز امام زمان(ع) در شب جمعه 
نماز و دعای عید نوروز 
نماز آیات و احکام آن از نظر چند مرجع تقلید 
دهاتی، عارف مسجد
اثرات معنوی نماز جماعت
اثرات اقتصادی و اخلاقی نماز در خانواده
اسرار نماز از دیدگاه آیت الله بهجت (ره)
فضیلت و عظمت مساجد
معرفی کتاب چرا نماز بخوانیم؟
چرا در قنوت دست ها به آسمان بلند میشود؟
نقاشی های نماز برای کودکان
دانلود سخنرانی های دکتر رفیعی در مورد نماز
کارت پستال نماز و نیایش
جلوگیری از قبض روح
