ادامه ی علل فردی عدم گرایش به نماز
برخی از علل عدم گرایش به نماز، متوجه خود کودک و نوجوان است. در این موارد با یک علت یابی ساده میتوان به این موضوع رسید. والدین پس از درک علل فردی لازم است به یاری وی شافته و همچون طبیبی دلسوز او را درمان نمایند. این علل به شرح ذیل است:
3-اشتغال زیاد و غفلت:
واگذاری انجام کارهای متعدد به کودک و نوجوان نیز باعث میشود که انان به صورت ناخواسته از نماز غفلت نمایند. کارهای منزل، مدرسه، تلاش های فردی خود کودک و نوجوان، بازی و سرگرمی، دید و بازدید و رفتن به اردوها آنچنان وی را مشغول میدارد که ارزش و اهمیت نماز را کمرنگ میکند. در نتیجه این اشتغالات متعدد، بدون قصد سوء از نماز غفلت می ورزد.
لذا والدین باید متوجه باشند که کمتر از توان و ظرفیت کودک و نوجوان به او کار واگذار کنند و با تذکر به موقع او را از میان کارها به نماز دعوت نمایند.
4- خودنمایی و تعرض:
یکی از خصوصیات نوجوانان مطرح نمودن و خودنمایی در بین جمع دوستان، همسالان و یا در جمع خانوادگی است. نوجوان با این کار میخواهد خودی نشان دهد تا ابراز وجود نموده و از این طریق شناخته شود.
اگر وی در جمعی باشد که آنان هم به نماز بی توجهند سعی میکند خود را طوری جلوه دهد تا محبوب و مورد ایید آنها قرار گیرد و اگر در جمعی باشد که همگی به نماز عشق می ورزند، او با بی اعتنایی و حتی نخواندن نماز جمع را متوجه خود می کند. همچنین سوالات و شبهاتی مطرح میکند تا آنان از پاسخش عاجز شوند.
در این موقعیت باید زمینه ای فراهم شود تا نوجوان خود را محبوب ببیند. دادن مسولیت کاری، در جمع میتواند او را محبوب جلوه دهد. چنانچه اشکالاتی مطرح میکند یا در نماز خود را بی توجه نشان می دهد نباید برخورد منفی و تند نشان داده شود. بلکه با صبر و رفتار منطقی باید در گذر زمان زمینه های اصلاح او را فراهم کرد.
از خصوصیات دیگر نوجوانان این است که بسیاری از اوقات نسبت به کاری که از آنها خواسته می شود تعرض می کنند؛ زیرا آنان در این سنین در خود توانایی هایی میبینند و سعی میکنند که آنها را به کار گیرند. مانند بیشتر شدن درک و فهم نسبت به مسائل یا افزایش توان جسمی و قدرت بدنی. در چنین وضعیتی دچار نوعی استقلال خواهی کاذب خواهند شد. بنابراین اگر او را به نماز یا هر کار دیگری دعوت کنید، ممکن است با تعرض او مواجه شوید. و اظهار کند که من دیگر بزرگ شده ام و خودم می دانم نماز بخوانم یا نه و نیازی به امر و نهی شما ندارم.
والدین باید با هوشیاری و دادن شخصیت و احترام گذاشتن میتوانند او را از چنین تعرضهایی دور نمایند. اگر موفق نشوند، با متانت و گذشت، محبت کردن به مرور زمان به اهداف تربیتی نایل خواهند شد.
منبع: نماز و شکوفه های زندگی، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، ص 149.